جنگل های هیرکانی
جنگل های هیرکانی یا جنگل های شمال ایران، نوار سبزی به درازای 850 کیلومتر، پهنای 20 تا 70 کیلومتر و مساحت 1850000 هکتار هستند که از سواحل جنوبی دریای کاسپین (آستارا در گیلان) شروع و تا دره گلی داغی در استان گلستان در ایران را پوشانده اند. نام این جنگل ها از نام قدیم گرگان که در گذشته هیرکان و به معنی سرزمین گرگها بوده؛ برگرفته شده است. وجود انباشت فراوان آب دریای کاسپین در شمال و رشته کوه البرز، بلندترین رشته کوه خاورمیانه، در جنوب که مانند دیواری در برابر رطوبت ناشی از دریای کاسپین ایستاده و مانع پیشرفت آن به نواحی فلات مرکزی ایران می‌شود، سبب بارش های فراوان در این منطقه شده و جنگل های انبوه هیرکانی را به وجود آورده است. گسترش عمودی جنگل های هیرکانی از 28- متر در کرانه های دریای کاسپین تا مرز درختی در ارتفاع 2500 الی 2800 متر از سطح دریا بوده و میزان بارندگی در آن از خاور (500 میلیمتر) به باختر (2000 میلیمتر) افزایش می یابد. تغییرات ارتفاعی زیاد در پهنای باریک 20 تا 70 کیلومتر از کناره ی دریا تا مرز درختی و تغییرات بارشی از خاور تا باختر، سبب تنوع در شرایط اکولوژیکی و پیرو آن تنوع بی مانند در گونه های گیاهی و جانوری شده است.
جنگل های هیرکانی باقی مانده جنگل های پهن برگ خزان کننده از دوران سوم زمین شناسی (ترشیاری) هستند که فرآیند تکامل در آن ها از 25 تا 50 میلیون سال پیش به شکل طبیعی و پیوسته تاکنون ادامه یافته است که این روند پایدار و پیوسته تکامل، در میان جنگل های پهن برگ خزان کننده در جهان بی همتا است. با توجه به این پیشینه طولانی تکامل، تنوع زیستی موجود در این جنگل ها یگانه بوده و بسیار بالاتر از اکوسیستم های مشابه ثبت شده در فهرست میراث جهانی است.
این اثر به سبب دارا بودن ارزش هاي برجسته ي جهاني منطبق بر معيار (ix) در سال 2019، اجلاس 43 باکو آذربایجان، به شماره ي 1584 در فهرست ميراث جهاني يونسکو ثبت شد.