تخت سلیمان
مجموعهی جهانی تخت سلیمان که به سبب شکلگیری اسطورهای محوطه و انتساب آن به زادگاه زرتشت، اعتبار مذهبی ویژهای در فرهنگ مردم دوره ساسانی و پیروان آیین زرتشتی داشته است؛ در 45 کیلومتری شمال باختری شهرستان تکاب در استان آذربایجانغربی واقع است. این مجموعه، آثار طبیعی و تاریخی ارزشمندی از هنر معماری در دورههای گوناگون تاریخ ایران را در بر گرفته است. مهمترین آثار باز مانده در این محوطه، آتشکده و تالارهای دوره ساسانی است. در این جایگاه مراسم آیینیِ پایداری آتش و گاهنبارها که از جشنهای مهم ایران است، برگزار میگردید. آتش موجود در این آتشکده در طول سال خاموش نمیشده و شهریاران ساسانی پس از تاج گذاری، پای پیاده به این آتشکده میآمدند و در مراسم آیینی شرکت میکردند. این مجموعه دارای آثار طبیعی و تاریخی مانند: دریاچهی فیروزه فام یا چشمه آرتزین همیشه جوشان، بنای مشهور به زندان سلیمان و تخت یا کوه بلقیس(که برفراز بلندترین بخش آن بقایای دژی مربوط به دوره ساسانی است.)، آتشکده آذرگشنسب و ایوان غربی یا ایوان خسرو (دورهی ساسانی)، بنای تالار شورا در پشت بناهای غربی کنار دریاچه و عمارت هشت گوش در انتهای ایوان خسرو و بنای مسجد (دورهی ایلخانی)، بنای کاخ شکار ایلخان آباقاخان در شرق دریاچه (سدهی 11 ه.ق) است. این اثر که در سال 1316 به شماره 308 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده؛ در فرجام نیز به سبب دارا بودن ارزشهای برجستهی جهانی با معیارهای (i) ،(ii) ،(iii) ، (iv)، (vi) در تاریخ 14/04/1382 (5 جون 2003 م)، اجلاس 27 پاریس به شمارهی 1077 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.