قنات گوهر ریز جوپار - استان کرمان
قنات «گوهرریز جوپار»
سفر به اعماق زمین در کریمان
قنات گوهرریز از جمله جاذبه‌های دیار کریمان و زیستگاه ماهی کور بوده است.
قنات گوهر ریز جوپار قدمتی طولانی دارد و درمجموع با سه هزار و 556 متر طول با 129 حلقه چاه و در شش رشته با دبی آب 60 لیتر در ثانیه حدود 330 هکتار اراضی باغ شهر جوپار را آبیاری می‌کند و یکی از مزیت‌های این قنات تأمین آب آن از گسل است.
قنات گوهر ریز جوپار، شاهرگ حیات منطقه و سند هوش و ذکاوت گذشتگان ما و از شاخص‌های هویت ایرانی است. با توجه به ثبت جهانی قنات گوهر ریز انجام مطالعات علمی، ساخت فیلم‌های مستند، اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی نسل جدید برای معرفی قنات و حفظ، نگهداری و ادامه راه گذشتگان ضروری است.
قنات جوپار یکی از بی‌نظیرترین ساخته‌های دست بشری است، ساختاری که کیلومترها آب را در تاریکی و تنهایی به سمت حیات و زندگی هدایت می‌کند و وقت آن رسیده که به جهان معرفی شود.
آنتونی جان فرانسیس اسمیت (متولد ۳۰ مارس ۱۹۲۹ – متوفی ۷ ژوئیه ۲۰۱۴) جهانگرد، ماجراجو، نویسنده و جانورشناس انگلیسی است. وی زمانی مجری برنامه‌های تلویزیون و روزگاری نویسنده مقاله برای روزنامه‌های این کشور از جمله روزنامه دیلی تلگراف هم بوده‌است.
در سال ۱۹۵۰ برای نوشتن پایان‌نامه دوران کارشناسی دانشگاه به دنبال ماهی سفید کور که در آب‌های سرد و غارها و زیر زمین زندگی می‌کند راهی جوپار و قنات گوهر ریز شد. وی در آن سفر نتوانست آن ماهی را بیابد. اما سفرنامه خود را با نام ماهی سفید کور در ایران نوشت و در سال ۱۹۵۳ در ۲۳۲ صفحه انتشار داد. این کتاب به سرعت شهرت یافت و به چندین زبان اروپائی ترجمه شد.
اسمیت در سال ۱۳۸۵ برای سومین بار به کرمان و سپس به جوپار سفر کرد و به قنات گوهر ریز سر زد. وقتی به قنات گوهر ریز رسید بی‌اختیار خود را در آب قنات افکند. اهالی جوپار از او استقبالی در خور انجام دادند.
او سه روز در کرمان و جوپار ماند و خاطره‌ای ماندنی با خود برد. از او پرسیدند چرا چنین به جوپار علاقه‌مندی. او گفت جوپار دروازه دنیا را به روی من باز کرد. از این جا بود که به ۷۰ کشور سفر کردم و ۳۰ جلد کتاب نوشتم. چوپار عشق اول من بود و کسی یافت نشده که عشق اول خود را فراموش کند