کلوت ها و کلوتک ها
اشكال ناشي از فرسايش بادكندگي در مناطق خشك و نيمه خشك دنيا از قبيل ايران، ايالات متحده، چاد، مصر و پرو در سطح وسيعي مشاهده مي شود (احمدي،1387: 151، گودي، 2007: 65). نمونه منحصربه فرد اين عوارض به صورت پشته ها و دالان هاي موازي در جنوب شرق ايران سطح وسيعي از چاله لوت با ابعادي معادل 150 در 70 كيلومتر را پوشانيده است(احمدي، 1387: 268). بطوريكه 4 درصد كل بيابان لوت را شامل شده و جنس مواد آن ازنظر چينه شناسي در رديف پليوسن فوقاني و كواترنري تحتاني قرار ميگيرد (كرينسلي، 1388: 166). كه جهت آنها منطبق برجهت بادهاي120 روزه سيستان بوده و 333 درجه واقعي را نشان ميدهد (كرينسلي، 1388: 166). بلند ترین کلوت های دنیا با ارتفاعی حدود 404 متر و طولانیترین آنها در لوت قرار دارد(موسوی، 1394؛ مشهدی و همکاران، 1381 و احسانی، 1388). يك لايه رسي- گچي باضخامت 10 تا 15 سانتی متر سطح كلوتهاي لوت را پوشانيده كه مانع از رشد بيشتر گاليها در دامنه پرشيب اين عوارض شده است. (محمودي، 1367: 9) اين قشر گلي يادگاري از دوره هاي مرطوب گذشته بوده و وجود آن نشان دهنده عدم فعاليت فرايندهاي فرسايشي آب بر سطح كلوتها در حال حاضر است (علايي طالقاني، 1386: 315).
در مجاور حوضه انتهایی رود شور بیرجند، کلوت ها به کلی ناپدید می شوند و به جای آنها اشکال کوچک جهت دار ظاهر می شوند که توسط محمودی، کلوتک نام گرفته اند( مستوفی، 1348). گسترده ترین کلوتک زار ایران همین منطقه است. همچنین نوعی از کلوتکها در شمال کلوتها و در محل برخورد رودخانه شور با کلوتها قرار دارند که به کلوتکهای تخم مرغی شکل معروف اند که بسیار زیبا و کم نظیرهستند.