استان ایلام- شهر تاریخی سیمره (دره شهر)
معرفی:
سِیمَرِه ( ماداکتو ) شهری باستانی در ضلع غربی و جنوب غربی دره شهر است ،در واقع شهر قدیمی تر دره شهر، سیمره نام دارد و ماداکتو نیز نام پیشین سیمره بوده است . این شهر مربوط به اواخر دوره ساسانی و قرون اولیه اسلامی است و مرکز ایالت مهرجانقذ ق یا مهرجانکدک بوده است به عبارتی پایتخت تابستانی آن دوره بوده است واز عصر ”مس“ سابقه سکونت وشهریت داشته است. این شهر باستانی بزرگترین محوطه تاریخی در سطح استان ایلام است. مساحت این شهر بالغ بر ۲۰۰ هکتار است. شهر باستانی سیمره جزو اولین آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران میباشد. دره شهر به دلیل فراوانی وتنوع قلعه های تاریخی در محدوده شهرستان،به شهر قلعه های ایران شهرت دارد. دره شهر همچنین به لحاظ زمین شناسی بزرگترین ژئوپارک دنیا محسوب می شود . درهشهر در زمانهای مختلف تاریخی به علل متعدد بارها ویران و آباد گشته، از جمله عوامل مؤثر در ویرانی آن میتوان لشکر کشی سپاهیان آشور و اعراب را نام برد. دره شهر محل شهر باستانی ماداکتو پایتخت عیلامیان بوده است. به نظر میرسد که این شهر اولین شهر عیلامی بوده است که در حمله آشور بانی پال ویران شده و در زمان حکومت هخامنشیان یا اهمیت گذشته را نداشته و یا همچنان در ویرانی به سر میبرده است، ولی در زمان اشکانیان دوره تجدید حیات آن بوده و در عهد ساسانیان نیز مجدداً آباد گردیده و رونق یافتهاست.
ویژگیهای برجسته:
به نظر میرسد این شهر به علت وقوع زلزلهای در سال ۳۳۴ هجری قمری تخریب و خالی از سکنه شد. در این شهر قدیمی، مدارکی بهدست آمده که نشان میدهد در “سیمره“ مراکز صنعتی وجود داشته و سفالگری و شیشه سازی بسیار رایج بوده است، بقایای کورههای سفالگری و شیشهسازی مدارک بسیار مهمی است که نشان میدهد بخشی از اقتصاد این شهر از طریق این دو صنعت تأمین میشده است. بخشی از یافتههای بسیار مهم دیگر در “سمیره“، مسجدی است که از دل خاک بیرون آمده و نشان میدهد که این بنا، اولین مسجد دوران صدر اسلام در ایران است.
مصالح این بنا از سنگ و گچ است و تاقهایی که روی بناهای ورودی معابر ساختهشده، همه گهوارهای هستند، شبستان و ایوان این مسجد با گچبریهای بسیار زیبا تزیینشده و دارای یک حیاط مرکزی است.
در کاوشهای صورت گرفته در این شهرستان آمده است که؛ در شهر سیمره (صیمره) نشانههایی از قوسها و انحناهای طاق در این ویران ها به چشم میخورد و نیز سایه روشنهایی از عوارض خیابان بندی و کوچهها، سیستم شبکۀ ارتباط شهری در این بافت مشهود است.